Pieter Jans de Boer

Pieter Jans de Boer

Het drama van Tarakan
De Japanse landingen op Tarakan vinden met een grote overmacht plaats op 11 januari 1942. Na een ongelijke en harde strijd geven de KNIL-troepen zich over op 12 januari. Het bericht van deze capitulatie bereikt echter niet de troepen waar Willem toe behoort; de artillerie kustbatterijen bij Peningki en Karoengan. Dit zijn twee plaatsen aan de zuidwestkust van het eiland. Dit kwam onder meer doordat de Japanners de telefoonlijnen hadden doorgesneden. De Japanners geven na de capitulatie toestemming om toch te proberen hen te bereiken. Dit mislukt. De artillerie van de kustbatterijen denkt dat ze nog moet vechten. Als een aantal Japanse mijnenvegers de baai tegenover de stelling invaart, nemen de kustbatterijen de mijnenvegers met succes onder vuur. De commandant van deze vloot was echter wel van tevoren, door de Japanse generaal Sakaguchi, gewaarschuwd dat deze troepen niets weten van de capitulatie. De voorste twee Japanse mijnenvegers worden tot zinken gebracht, de andere schepen trekken zich in allerijl terug.

De artillerie kustbatterijen van het KNIL worden door de Japanse troepen steeds verder ingesloten. Ze besluiten, na vernieling van een deel van het materieel, om zich terug te trekken naar de hoofdmacht. Daar komen ze er pas achter dat de hoofdmacht had gecapituleerd en krijgsgevangen was genomen. De militairen van de kustbatterijen worden ook krijgsgevangen gemaakt en apart gehouden van de andere krijgsgevangenen.

De Japanse commandant van de vloot van mijnenvegers eist de krijgsgevangenen van de kustbatterijen op. Hij is woest over het laten zinken van zijn twee schepen. Er wordt door de Japanse marine op gruwelijke wijze wraak genomen. De 215 weerloze krijgsgevangenen worden aan boord genomen van de Japanse oorlogsschepen en op 19 januari 1942 op gruwelijke wijze vermoord. Dit gebeurt op de plaats waar de Japanse mijnenvegers door de KNIL-batterij tot zinken waren gebracht. De lichamen van de krijgsgevangen slachtoffers worden in zee gegooid en nooit meer teruggevonden; zij kregen een eerloos zeemansgraf.