Stichting Erfgoed Fundaasje-Frysk en Frij organiseart op 18 november 2023 un histoarys-interkulturele dag over de geskiedenis fan de eardappel en ut interkulturele plak fan dy knol.
Suks naar anlieding fan ut feit dat een fan ‘e groatste Nederlânse eardappelhandelshúzen, HZPC dit jaar 125 jaar bestaat.
ansichtkaart út un Hettema reklamekampanje
Nederlân is over de hele weareld een fan ‘e meest foaranstaande eardappelbou- en ekspòrtlannen op ut gebied fan poateardappels.
Een fan ‘e bedriven dy fandaagdedag de toan angeve is HZPC, ontstaan in 1999 út un fusy tussen aartsrivalen: un partikulier hannelshús en un koperasy, Hettema Zonen en de ZPC – Zaaizaad en Pootgoed Coöperatie. De offisjele oprichting fan Hannelshús Hettema was op 27 febrewary 1898 deur Hette Tjitzes Hettema en syn frou Anne Fokkes van der Meer op Hette syn 35e ferjaardag. Hettema fiert dêrom dit jaar hur 125ste jubileum.
Eardappellade bij de ZPC-loads in Dronryp
Stichting Erfgoed Fundaasje-Frysk en Frij het un soad argyfmateriaal over Hettema en beskriift ok de geskiedenis fan andere hannelshúzen, suas de firma Braaksma in Berltsum, De Friesche Plant in St. Anne en de ZPC.
De eardappel is nyt mear furt te dinken út de Nederlânse dagelukse praktyk, maar de Inka’s in Súd-Amearika ferbouden de knol al in ‘e tweede eeuw en dy is pas in ‘e 16e eeuw naar Europa impòrteard. Wij sille naast dy geskiedenis ok de aktualiteit fan feredeling en ekspòrt belichte. Dêroverheen komme kulturele aspekten an bod met eardappel-ete, teater, beeldend werk, musyk en poézy. Frysk en Frij geeft un dichtbundel út met as tema: Eardappel, idereen kin un gedicht in eigen tongfal instuere, sien: Stjoer in ierdappelfers op.
Su wurdt krúsbestuving toepast tussen erfgoëd en andere kulturele utingen.
De eardappeleters fan Vincent van Gogh
Datum: saturdag 18 november 2023
Tiid: 11.00 – 15.00
Sien ok eardere Frysk en Frij-projekten angaande meartaluge poézy, toneel en lesmateriaal, suas:
–Kultureel-agrarysk-histoarysk projekt – Iepen Mienskip – 2018-2021
–Fier dyn frije taal/Celebrate your free language – 2016
–Wat in frijpostich toniel – Kollaazje Bûtenpost – 2015
–K-onTOER Kimswert – Fotoreportaazje – 2014
–Grutte Pier en Pierkje yn ’t fizier, Lês- en lesbrief foar groep 7 en 8 en brêgeklassen – 2014
–Gelegenheidstongerpreek Blassum, ds. Dick over ter Linden – 2013
–Gelegenheidstoaniel Wybenga, Warten – 2012
–De Ierdappel, Wrâldoriïntaasje, Lesbrief groep 7/8, yn ’e mande mei Cedin, Taalsintrum Frysk, Ljouwert – 2008
–SMS in fers, Gedichten foar de leeftyd 10-14, Jelle Bangma – 2005
–In prachtich bosk kokosnuten/Een prachtig bos kokosnoten, Dennis Reader, Jelle Bangma en Douwe Kootstra, in samenwerking met ut Fabula Project 2000 en Cedin – 2000
–De Alvestêdetocht fan Tsjam/De Elfstedentocht van Tsjam. Stripboek foar ut basisonderwiis, tekst: Willem Tjerkstra, illustraasys: Luuk Klazinga – 1998
–Dûbeltsjûk, Dit en dat, fan alles wat, Grut Lês- en Dochboek, Ferhalen, gedichtsjes, mopkes, spultsjes, puzels, riedseltsjes, sykplaten, nifelwurk, kleurplaten, Jelle Bangma en Bertus Klazinga – 1998
–Holland heeft mooi weer op zondag, meartalug poézyprojekt in samenwerking met ut Centrum voor Ontwikkelings Samenwerking te Ljouwert (COS) – 1996
–Skatkiste, beukerútjefte by Feilich lêzen leare, Foarlêsferhalen mei byhearrende taal- en spultsje-aktiviteiten anneks lûdsbannen, Geartrude Brouwer, in samenwerking met Utgeverij Lâle, Nijmegen – 1996
–De Fryske Bernekrante. Ferskynt 10 kear yn ’t jaar, redaksy Froukje Annema (1980-’86), Meintsje Brouwer (1986-’92) – 1980-1992
Of;
“Stuer un eardappelgedicht op”